Ủy viên phúc lợi Ngụy Trân thở dài đầy ái ngại: “Nhà họ Vương thì đúng là

những người khác còn sức lao động, nhưng cái chính là tất cả bọn họ đều

không có việc làm!”

“Đợt xét duyệt hộ cứu trợ năm nay sắp bắt đầu rồi,” Chủ nhiệm Mục đề nghị,

“Nhân cơ hội này, chúng ta hãy rà soát lại toàn bộ các hộ cứu trợ trong khu

phố. Hiện tại Nhà nước đang cần vốn để xây dựng kiến thiết, thành phố và

quận đều kiểm tra các diện cứu trợ cực kỳ nghiêm ngặt”

“Phố Quang Minh chúng ta có tới 87 hộ cứu trợ, số lượng đứng thứ hai toàn

quận. Cứ mãi ngửa tay xin tiền cấp trên không phải là kế lâu dài, vẫn phải tìm

cách để những người này tự lực cánh sinh”

Bốn cán bộ trẻ như Diệp Mãn Chi được phép tham dự cuộc họp thảo luận phúc

lợi của đường phố, nhưng không có quyền phát biểu, chỉ được ngồi dự thính.

Dù không được nói, nhưng miệng mấy người họ chẳng để yên, Lưu Kim Bảo

nhỏ giọng thì thầm với Diệp Mãn Chi: “Đáng lẽ phải bắt những người có sức lao

động ra ngoài làm việc kiếm tiền chứ. Nếu cứ không làm mà cũng được hưởng

cứu trợ thì chẳng phải mọi người sẽ học theo nhau, chẳng ai thèm đi làm nữa

sao!”

“Cậu nói đúng, nhưng việc làm ở đâu ra?”

“Trong thành phố thiếu gì nhà máy tuyển công nhân, có tay có chân thì cứ đi

mà ứng tuyển thôi”

“Nói thì dễ lắm,” Trần Thái Hà cạn lời, “Mấy hộ cứu trợ đó hầu hết là mù chữ

hoặc tái mù chữ, nhà máy tuyển người cũng có yêu cầu bằng cấp chứ. Nếu ai

cũng làm công nhân được thì thiên hạ đi làm công nhân hết rồi!”

Bốn người bên cạnh xì xào bàn tán, âm lượng ngày càng lớn, Chủ nhiệm Mục

phải khẽ hắng giọng nhắc nhở họ giữ trật tự.

Trương Cần Giản cười nói: “Tôi thấy Lưu Kim Bảo nói cũng có lý đấy, những

người có sức lao động thì vẫn nên vận động họ bước ra khỏi nhà, tích cực

tham gia lao động. Mọi người xem, hai hộ này”

Anh ta rút ra hai tờ trong số hàng chục tờ Đơn xin cứu trợ.

“Một hộ là nhà Tiền Thắng Lợi ở ngõ Oai Bác, một hộ là nhà Trịnh Đông ở ngõ

Nguyệt Nha. Cả hai nhà này đều nộp đơn từ lâu nhưng vẫn chưa được duyệt.

Tình cảnh hai nhà này rất điển hình: lao động chính trong nhà bị liệt, chỉ còn

lại người già, trẻ nhỏ và phụ nữ”

Ngụy Trân rất am hiểu hai nhà này, đôi mày thoáng hiện vẻ chán ghét.

“Nhà Tiền Thắng Lợi thì còn tạm chấp nhận được, ít nhất lão Tiền đầu còn biết

đan rổ làm đồ thủ công kiếm thêm. Cái nhà họ Trịnh kia mới là rắc rối,” Ngụy

Trân vẻ mặt đen đủi, “Tôi đã đến nhà họ mấy lần, còn giới thiệu cho bố mẹ

Trịnh Đông công việc dán vỏ bao diêm. Kết quả là hai ông bà này hết kêu ngồi

lâu đau lưng lại bảo khớp tay bị phong thấp, tóm lại là không làm được việc gì”

Nhắc đến chuyện nhà họ Trịnh, Diệp Mãn Chi không kìm lòng được.

“Chị Ngụy à, nhà đó chủ yếu là do con dâu và con gái quá đảm đang thôi. Tiết

Xảo Nhi ở ngoài đạp xích lô kiếm tiền, Trịnh Đông Muội ở nhà trông con, làm

việc nhà. Tuy con trai bị liệt nhưng cũng chẳng ảnh hưởng gì đến cuộc sống

sinh hoạt của hai ông bà già”

Ngụy Trân lập tức như tìm được tri âm, vỗ tay nói: “Tiểu Diệp nói quá đúng! Hai

vợ chồng nhà họ Trịnh đúng là bị đám trẻ làm hư rồi!”

Vấn đề nhà họ Trịnh nàng đã từng nhắc đến một lần nhưng không ai tin. Lão

Trịnh và bà Trịnh vốn dĩ đối nhân xử thế rất hòa nhã, lại cực kỳ bao dung với cô

con dâu có xuất thân từ chốn lầu xanh, danh tiếng của hai người này trong

xóm giềng khá tốt. Ngay cả Chủ nhiệm ủy ban dân cư và tổ trưởng dân phố

đều bảo vợ chồng nhà họ Trịnh là người hiền lành. Ngược lại, Tiết Xảo Nhi và

Trịnh Đông Muội — cặp cô em chồng nàng dâu này — mới là những người hay

gây chuyện trong ngõ.

Nhưng Ngụy Trân đã làm công tác phúc lợi nhiều năm, hạng “ngưu quỷ xà

thần” nào chị cũng đã thấy qua. Theo chị, hai ông bà nhà họ Trịnh kia chẳng

phải hạng vừa đâu.

Mọi người bàn ra tán vào về tình hình của những người nộp đơn, đủ mọi

chuyện bát quái đời tư đều bị lôi ra thảo luận. Diệp Mãn Chi dỏng tai nghe

ngóng đầy hứng thú, nhưng Chủ nhiệm Mục đã cắt ngang: “Được rồi, mỗi nhà

xin cứu trợ đều có hoàn cảnh riêng, nhưng số lượng hộ cứu trợ của phố Quang

Minh không nên tiếp tục tăng thêm nữa. Trừ những trường hợp thực sự mất

sức lao động chúng ta có thể giúp đỡ vượt qua khó khăn, còn lại bắt buộc phải

tự lực cánh sinh!”

“Mọi người hãy phân chia các tờ đơn này theo từng ủy ban dân cư. Các liên lạc

viên hãy xuống từng hộ làm công tác tư tưởng, cố gắng tìm lối thoát cho họ,

không để họ trở thành gánh nặng cho Nhà nước”

Phố Quang Minh tổng cộng có sáu ủy ban dân cư, Diệp Mãn Chi và Trần Thái

Hà là liên lạc viên của ủy ban số năm và số sáu. Hai người được chia chín tờ

đơn cứu trợ, trong đó có nhà họ Trịnh.

Diệp Mãn Chi hiểu rất rõ, tuy anh Năm sắp dọn khỏi ngõ Nguyệt Nha nhưng

nguy cơ vẫn chưa chấm dứt. Ngộ nhỡ có ai khác kích động Trịnh Đông Muội,

cô ta lên cơn bất thường thì có thể phóng hỏa thiêu rụi cả con phố bất cứ lúc

nào. Đây không chỉ là chuyện bát cơm của các cán bộ đường phố mà còn là

chuyện tính mạng con người!

Nàng cảm thấy trong số các cán bộ ở đây, Ngụy Trân có cái nhìn về nhà họ

Trịnh khá tương đồng với mình, vì vậy nàng cầm tờ đơn cứu trợ đến nhờ chị

Ngụy chỉ điểm.

“Chuyện nhà đó nói phức tạp thì cũng phức tạp, mà đơn giản thì cũng đơn

giản” Ngụy Trân nói nhỏ vào tai nàng, “Hai vợ chồng lão Trịnh ấy à, tóm gọn

trong một cụm từ là khẩu Phật tâm xà! Họ bóc lột sức lao động của con gái và

con dâu như trâu ngựa. Cái chính là hai người trẻ kia lại không thấy có vấn đề

gì, cứ cam tâm tình nguyện nuôi cả gia đình”

Diệp Mãn Chi nhớ lại nụ cười của Tiết Xảo Nhi, thầm nghĩ, chưa chắc đã là cam

tâm tình nguyện đâu. Nàng thấp giọng nói ra dự định của mình: “Chị Ngụy, chị

thấy phương án để Trịnh Đông Muội bước ra khỏi nhà đi làm trước thì sao? Cô

ta vốn đảm đang, dù sao cũng là lao động chính, đáng lẽ phải ra ngoài làm

việc, để hai ông bà già ở nhà lo việc bếp núc, trông trẻ. Một khi Đông Muội có

việc làm, nhà họ Trịnh sẽ có hai người nhận lương, đương nhiên không thể

được xếp vào diện hộ cứu trợ nữa”

Trần Thái Hà không mấy lạc quan về ý tưởng này.

“Khó đấy! Có khi nhà họ cố tình không cho con gái đi làm để được nhận cứu

trợ cũng nên. Trừ khi chúng ta tìm được cho Trịnh Đông Muội công việc có

lương cao hơn hẳn số tiền cứu trợ”

30.html]

Nhưng bản thân họ vẫn còn đang trong thời gian thử việc, việc làm của mình

còn chưa chắc đã giữ nổi, lấy đâu ra việc tốt như thế cho người khác?

Ngụy Trân cười hì hì hai tiếng, không tiếp lời.

“Chị Ngụy, chị có cao kiến gì cứ nói ra đi,” Diệp Mãn Chi nắm tay chị nói, “Chị

hiểu nhà họ Trịnh hơn chúng em, tụi em nghe chị hết!”

Thấy hai cô gái trẻ cứ tha thiết nhìn mình, Ngụy Trân do dự một hồi lâu mới

nhỏ giọng nói ra phỏng đoán của mình: “Chị nói thế này có lẽ là nghĩ xấu cho

người ta, nhưng vợ chồng lão Trịnh kia e là thà nhận cứu trợ chứ không đời nào

đồng ý cho con gái đi làm đâu”

“Tại sao ạ?” Trần Thái Hà thắc mắc, “Kiếm thêm được tiền cho gia đình chẳng

phải tốt sao?”

Ngụy Trân hỏi: “Một tháng đi làm vừa qua, chắc có không ít người muốn giới

thiệu đối tượng cho các em đúng không?”

“Em thì kết hôn rồi!” Trần Thái Hà chỉ vào Diệp Mãn Chi, “Tiểu Diệp thì ‘đắt

hàng’ lắm, lúc nào cũng có người muốn làm mai làm mối”

“Đấy thấy chưa, hai đứa vừa mới đến cơ quan đã có người dòm ngó rồi” Ngụy

Trân nói tiếp, “Nếu Trịnh Đông Muội ra ngoài làm việc, cô ta trông không đến

nỗi nào lại còn tháo vát, liệu có người làm mai không? Nếu cô ta lấy chồng, dù

có kiếm được bao nhiêu lương thì cũng đâu thể mang hết về nuôi nhà đẻ được

nữa?”

Cái cô Đông Muội đó cũng đã 26, 27 tuổi rồi, ở tuổi đó con cái nhà người ta đã

chạy lon ton khắp sân. Nếu thực sự thương con, sao hai ông bà kia không tìm

nhà chồng cho cô ta? Trừ khi đám cháu nội nhà họ Trịnh lớn khôn, có thể gánh

vác gia đình, bằng không Trịnh Đông Muội sẽ phải làm kiếp “osin không công”

ở nhà đẻ cả đời.

Diệp Mãn Chi và Trần Thái Hà nhìn nhau, trong mắt cả hai đều hiện lên vẻ

bàng hoàng.

Ủy ban dân cư số năm và số sáu có chín gia đình xin cứu trợ, họ phải phối hợp

với các đồng chí ở ủy ban để đến từng nhà làm công tác tư tưởng. Chiều tối

hôm đó, sau khi ăn cơm xong, Diệp Mãn Chi khoác túi định đi thăm hỏi các hộ

gia đình.

“Này, cán bộ lớn, đợi một lát rồi hãy đi” Thường Nguyệt Nga giữ con gái lại.

“Mẹ, con có việc gấp lắm”

“Mẹ hỏi cái này,” Thường Nguyệt Nga kéo nàng lại, vẻ mặt như sắp chia sẻ một

bí mật lớn, “Có phải chúng ta sắp bắt đầu dùng Sổ mua thịt không?”

“Mẹ nghe ai nói thế?”

“Tin đồn từ phía ủy ban dân cư truyền ra đấy. Con nói thật cho mẹ nghe, đây là

việc đại sự, không được lấp liếm đâu nhé!”

“Ôi dào, Chủ nhiệm Mục không cho tiết lộ! Ngộ nhỡ mọi người đổ xô đi tranh

nhau mua thịt lợn gây náo loạn thì sao?”

Với tư cách là cán bộ đường phố, Diệp Mãn Chi đã biết chuyện sau này thịt lợn

cũng phải cung cấp theo tem phiếu từ ba ngày trước rồi. Ủy ban dân cư chịu

trách nhiệm ghi danh sách cư dân, sau đó mang lên Ủy ban đường phố đóng

dấu, mà nàng và dì Phượng chính là những người trực tiếp đóng dấu lên các

loại phiếu đó. Mấy nghìn cuốn sổ mua thịt khiến cổ tay nàng mỏi nhừ.

Thường Nguyệt Nga gõ nhẹ vào trán con gái: “Sao con cứng nhắc thế hả? Con

không nói thì người khác cũng nói, chuyện này cả khu tập thể biết hết rồi, ai

cũng chuẩn bị sáng mai đi tranh thịt đấy!”

“Mẹ ơi, dù có hạn chế cung cấp thì tem phiếu cơ bản là đủ dùng, không cần

phải tranh cướp trước làm gì. Thời tiết nóng nực thế này, mua nhiều thịt thế

làm chi?”

“Bố con làm việc nặng, không có thịt thì lấy đâu ra sức!” Thường Nguyệt Nga

lườm nàng một cái, “Mẹ không cần biết, sáng mai mấy đứa phải dậy sớm hết

cho mẹ, nhân lúc còn chưa cần dùng phiếu, chúng ta mua nhiều một chút về

làm lạp xưởng để dành ăn dần!”

Diệp Mãn Chi đành phải vâng lời. Bốn giờ sáng hôm sau, nàng đã bị mẹ lôi dậy

khỏi giường. Đầu chưa kịp chải, nàng đã phải theo “đại quân” ra đường tranh

mua thịt lợn!

Nàng và Thường Nguyệt Nga đến khu chợ gần ngõ Oai Bác, những người khác

trong nhà được cử đến các sạp thịt và chợ ở xa hơn, quyết tâm phải chiếm

được những tảng thịt đầu tiên của buổi chợ hôm nay! Diệp Mãn Chi lúc đi còn

ngáp ngắn ngáp dài, nhưng khi đến cổng chợ, nhìn thấy hàng dài dằng dặc như

rồng rắn lên mây, nàng lập tức tỉnh cả ngủ.

“Thấy chưa, mẹ con mình vẫn còn đến muộn đấy,” Thường Nguyệt Nga cảm

thán, “Mấy người đứng đầu kia chắc chắn là đã đến xếp hàng từ đêm qua rồi!”

Diệp Mãn Chi: “”

Vì một miếng thịt, mọi người đúng là liều mạng thật!

Hai năm trở lại đây, trong thành phố bắt đầu lần lượt sử dụng sổ mua lương

thực, mua vải, mua đường, mua củi, mua dầu. phần lớn nhu yếu phẩm hàng

ngày đều bị hạn chế cung cấp. Những thứ khác còn có thể tạm bợ, nhưng mua

lương thực và dầu ăn mà bị giới hạn thì thực sự khiến mọi người khốn khổ. Mà

đối với những gia đình có lao động tay chân nặng nhọc, thịt lợn có tầm quan

trọng chẳng kém gì gạo và dầu.