Trong lúc chờ Lương Cửu Thiện đến, chủ đề câu chuyện xoay quanh cậu ta.

Lý Chấn Lương đầy hoài niệm: “Cửu Thiện sắp lên năm 3 đại học rồi, thời gian

trôi nhanh thật. Nhớ năm nào, cậu ấy vẫn là học sinh cấp 2, đánh nhau ẩu đả

với Tiền Đại Vinh bị đưa vào đồn”

Lưu Hạo Nhiên gật đầu: “Chứ còn gì nữa. Hồi đó cậu ấy còn thề sống thề

chết là sẽ thi trường cảnh sát, làm cảnh sát, ai ngờ giờ lại mở công ty làm

ông chủ”

Chu Vĩ cười: “Lúc ấy cậu ta còn bé, suốt ngày lẽo đẽo theo sau mông tổ

trưởng, đến làm bài tập cũng mang vào đồn. Nhưng mà phải công nhận, thằng

nhóc này đầu óc lanh lợi, làm gì cũng thành công được. Nếu làm cảnh sát thì

chắc chắn cũng lợi hại như tổ trưởng”

Đối với cậu thiếu niên mà mình nhìn từ bé đến lớn này, Khương Lăng luôn có

một tình cảm đặc biệt. Có lẽ vì cô đã thay đổi vận mệnh của cậu, có lẽ vì sự

thân thiết cậu dành cho cô, hoặc đơn giản vì sự trong sáng, nhiệt thành như

em trai ruột thịt khiến cô luôn sẵn lòng dìu dắt.

Năm đó khi làm hồ sơ thi đại học, Lương Cửu Thiện định đăng ký vào Đại học

Công an Hoa Hạ. Nhưng Khương Lăng đã khuyên cậu rằng tương lai ngành

công an cần nhất là nhân tài máy tính và internet, mà trường cô lại chưa có

chuyên ngành này. Hơn nữa, muốn cống hiến cho ngành đâu nhất thiết phải đi

con đường chính quy từ trường cảnh sát.

Nghe lời Khương Lăng, Lương Cửu Thiện thi đỗ vào Khoa Máy tính Đại học

Kinh Đô với thành tích xuất sắc. Ở đại học, cậu không chỉ chăm chỉ học tập mà

còn hoạt động tích cực trên các diễn đàn công nghệ. Đến học kỳ 2 năm thứ

hai, cậu cùng ba người bạn thân đã mở một công ty công nghệ.

Hiện đang là nghỉ hè, Lương Cửu Thiện đã hẹn về Yến Thành cùng Khương

Lăng, nên cô mới nghĩ đến cậu ngay lúc này.

Nửa giờ sau, Lương Cửu Thiện có mặt.

Cậu cao hơn trước, dung mạo tuấn tú nhưng vẫn giữ nguyên vẻ giản dị của

một sinh viên: áo thun bạc màu, quần jean, đeo chiếc balo đựng laptop căng

phồng, ánh mắt trong veo.

Sau vài câu hàn huyên, Khương Lăng đi thẳng vào vấn đề: “Cửu Thiện, vụ án

này rất kỳ quái, giống như gặp ma vậy. Tiền trong hệ thống ngân hàng không

cánh mà bay, kiểm tra nhật ký giao dịch đều báo bình thường. Tổ kỹ thuật

nhận định là do lỗ hổng nội bộ, nhưng lỗ hổng ở đâu, đối phương thao tác thế

nào thì chúng tôi hoàn toàn mù tịt”

Lý Chấn Lương bổ sung: “Giống như có một bóng ma vô hình nghênh ngang đi

vào hậu đài ngân hàng, không cần sổ tiết kiệm, không cần mật mã, không cần

chữ ký mà vẫn thao tác được trên máy, chuyển tiền đi hoặc rút tiền mặt. Hệ

thống ngân hàng còn ghi nhận đó là giao dịch hợp lệ. Chúng tôi tra ra được mã

thiết bị, thời gian, nhưng đến nơi thì hoặc không có người, hoặc máy lúc đó

không thể bị thao tác! Tổ kỹ thuật của lão Lý sắp phát điên vì đống nhật ký hệ

thống rồi”

Lương Cửu Thiện chăm chú lắng nghe, đôi mắt ngày càng sáng lên. Khi nghe

đến đoạn “thao tác bình thường nhưng không tìm thấy người”, “thiết bị đăng

nhập trong giờ bảo trì”, cậu đột nhiên ngồi thẳng dậy: “Chị Lăng, cái này trăm

phần trăm là lợi dụng lỗ hổng xác thực và phân quyền trong hệ thống nội bộ

ngân hàng!”

Khương Lăng phấn chấn hẳn lên, ra hiệu cho cậu nói tiếp.

Lương Cửu Thiện nói nhanh: “Hệ thống nội bộ ngân hàng đời đầu, đặc biệt là

xác thực mạng giữa máy trạm (thiết bị đầu cuối) tại quầy và máy chủ hậu đài

(server), thường được làm rất sơ sài. Em từng nghiên cứu một số trường hợp

tương tự!”

Cậu mở balo, lấy ra cuốn sổ tay dày cộp, vừa vẽ sơ đồ vừa giải thích: “Một giao

dịch viên muốn thao tác trên máy trạm, cần nhập mã nhân viên và mật khẩu

để đăng nhập hệ thống, đúng không? Quá trình đăng nhập này là lúc máy trạm

và máy chủ xác thực danh tính. Vấn đề nằm chính ở chỗ này!”

“Thứ nhất, khẩu lệnh (password) có thể cực kỳ đơn giản hoặc để mặc định. Rất

nhiều hệ thống đời đầu, do quản trị viên lười biếng hoặc để tiện lợi, mật khẩu

khởi tạo có thể là ‘123456’, ‘password’ hoặc trùng với tên đăng nhập, và không

bắt buộc đổi trong thời gian dài”

“Thứ hai, giao thức xác thực yếu kém. Một số hệ thống cũ truyền khẩu lệnh

dưới dạng văn bản rõ (plaintext) hoặc mã hóa sơ sài, rất dễ bị giải mã

(sniffing)”

“Thứ ba, và quan trọng nhất, quản lý phân quyền hỗn loạn. Có thể tồn tại các

tài khoản bảo trì (admin/root) dùng chung với quyền hạn rất cao, mật khẩu ai

cũng biết hoặc để mặc định. Thậm chí, một số máy trạm ở trạng thái đặc biệt

có thể có ‘cửa sau’ (backdoor) hoặc tài khoản gỡ lỗi (debug) mặc định, cho

phép đăng nhập mà không cần thông tin xác thực của giao dịch viên”

Nói một hơi về các lỗ hổng, cậu nhìn Khương Lăng khẳng định: “Chị Lăng, cái

‘bóng ma’ mà chị nói, không cần phải trộm thẻ nhân viên hay mật khẩu của ai

cả. Hắn chỉ cần tìm cách chiếm được một tài khoản có quyền thao tác, hoặc

lợi dụng cửa sau của chế độ bảo trì, là có thể từ xa hoặc tại chỗ giả lập mình là

người dùng ‘hợp pháp’ đó, gửi lệnh chuyển tiền hoặc rút tiền”

Khương Lăng tuy không hiểu hết thuật ngữ nhưng nắm được từ khóa quan

trọng: “Ý em là, nghi phạm chỉ cần nắm được quyền đăng nhập là có thể thao

tác ở bất cứ đâu?”

Lương Cửu Thiện gật đầu: “Đúng! Máy chủ chỉ nhận diện tài khoản và mật

khẩu hoặc trạng thái đăng nhập hợp lệ, nó không quan tâm người ngồi trước

máy là ai. Cho nên nhật ký đương nhiên hiển thị là ‘thao tác hợp lệ’, vì lệnh

được gửi đi bằng chứng thực hợp lệ”

Lưu Hạo Nhiên trợn mắt: “Cái quyền hạn này chính là chìa khóa. Hắn trộm chìa

khóa nên mở được cửa ngân hàng”

Lương Cửu Thiện cười rạng rỡ: “Anh Hạo Nhiên ví von rất hình tượng. Hắn

không sao chép chìa khóa vật lý, mà là ‘chìa khóa điện tử’ để qua mặt hệ thống

xác thực”

Ba người Lý Chấn Lương, Lưu Hạo Nhiên, Chu Vĩ nghe mà há hốc mồm. Tuy

không hiểu hết nhưng họ đã nắm được cốt lõi: Không phải ma, là trộm, một tên

trộm am hiểu kỹ thuật đã đánh cắp “chìa khóa điện tử” của ngân hàng!

Khương Lăng cảm thấy mọi thứ bừng sáng. Lỗ hổng phân quyền mà Lương

Cửu Thiện chỉ ra giải thích hoàn hảo mọi bế tắc của Lý Bân: Tại sao nhật ký

bình thường mà nhân viên không biết? Tại sao máy đăng nhập trong giờ bảo

trì? Tại sao chữ ký nhòe nhoẹt vô hiệu?

Bởi vì kẻ thao tác không hề ở hiện trường, hắn dùng tài khoản quyền hạn cao

(phi giao dịch viên) để thao tác, và hệ thống với tài khoản đó không bắt buộc

quy trình ký tên!

Cô đứng bật dậy, mắt lóe lên tia sáng sắc bén, vỗ mạnh vai Lương Cửu Thiện:

“Cửu Thiện! Em lập công lớn rồi! Cái ‘chìa khóa điện tử’ này chính là mấu chốt

phá án!”

Cô nhấc điện thoại nội bộ gọi ngay cho Cục trưởng Chung.

“Cục trưởng, có kẻ đã đánh cắp ‘chìa khóa điện tử’ của hệ thống ngân hàng.

Chúng ta cần điều chỉnh hướng điều tra ngay lập tức: Tập trung rà soát tất cả

nhân viên có thể tiếp cận tài khoản hệ thống nội bộ, đặc biệt là các tài khoản

quyền hạn cao, tài khoản bảo trì dùng chung. Kiểm tra xem gần đây có lộ mật

khẩu hay đăng nhập bất thường không. Yêu cầu bộ phận tin học ngân hàng

phối hợp phân tích sâu nhật ký xác thực đăng nhập, đặc biệt là nguồn và

phương thức xác thực của các giao dịch đáng ngờ”

Lương Cửu Thiện nói nhỏ bên cạnh: “Còn phải rà soát cả nhân viên của các

công ty bảo trì thuê ngoài nữa”

Khương Lăng ra dấu OK với cậu, nói tiếp vào ống nghe: “Cục trưởng, em đã mời

được một viện binh, sinh viên ưu tú Khoa Máy tính Đại học Kinh Đô. Em sẽ đưa

cậu ấy lên báo cáo với anh ngay”

Lương Cửu Thiện chăm chú nhìn từng cử chỉ của Khương Lăng, trái tim đập

rộn ràng vì vui sướng. Khương Lăng từng như ánh mặt trời chiếu sáng cuộc đời

cậu. Và giờ đây, cuối cùng cậu cũng có thể giúp được cô.

Lâu ngày không gặp, nhóm Lý Chấn Lương xúm lại hỏi han Lương Cửu Thiện

đủ chuyện.

“Đại học Kinh Đô to lắm nhỉ? Ăn uống có quen không?”

“Học hành có vất vả không?”

“Sao lại nghĩ đến chuyện mở công ty? Tên gì? Làm gì? Có kiếm được tiền

không?”

201-chung-cuhtml]

Đối mặt với những người anh em cảnh sát từng giúp đỡ mình, Lương Cửu Thiện

20 tuổi vẫn giữ nét lanh lợi, hoạt bát năm nào. Cậu cười tươi, trả lời không giấu

giếm:

“Trường to lắm ạ, cái gì cũng xịn, chỉ có đồ ăn ở căng tin là nhạt nhẽo, không

cay, không đã”

“Bài vở nhiều nhưng em học không thấy mệt, máy tính thú vị lắm. Chị Lăng bảo

tương lai là thời đại thông tin, em phải học cho giỏi mới giúp được các anh

chị”

Thư Sách

“Mở công ty là do tình cờ thôi. Ban đầu bọn em viết code, làm dữ liệu giúp

người ta, dần dần có tiếng trong nghề, nhiều người tìm đến nên mở công ty

luôn cho chuyên nghiệp, thu phí cũng dễ hơn”

Nhắc đến “thu phí dễ hơn”, Lương Cửu Thiện nháy mắt tinh nghịch. Làm tự do

sao bằng mở công ty xuất hóa đơn đỏ, tiền vào nhanh hơn hẳn. Điểm này cậu

tự hiểu mà không cần Khương Lăng dạy.

Mọi người đều bật cười.

“Thằng nhóc này! Từ bé đã lanh lợi rồi”

“Không ngờ nhé, năm xưa còn đòi cầm dao sống mái với Tiền Đại Vinh, giờ đã

thành ông chủ lớn rồi!”

“Có tiền đồ, tốt lắm!”

Được khen, Lương Cửu Thiện gãi đầu cười ngượng nghịu, để lộ hàm răng trắng

bóng, nụ cười rạng rỡ đầy sức hút.

Khương Lăng báo cáo xong trở về, đẩy cửa bước vào liền bắt gặp nụ cười ấy.

Tâm trạng lo âu vì vụ án của cô cũng dịu đi phần nào: “Chuyện gì mà vui thế?”

Mắt Lương Cửu Thiện sáng lấp lánh: “Chị Lăng, đang nói chuyện em đi học

thôi. Chị báo cáo thế nào rồi? Cục trưởng nói sao?”

Khương Lăng mỉm cười: “Cục trưởng rất vui vì vụ án có tiến triển, hiện tại

chúng tôi cần sự hỗ trợ của em”

“Được, chỉ cần chị. các anh chị cần, em chắc chắn hỗ trợ hết mình!”

Dù công ty bận rộn, nhưng cứ nghỉ hè là Lương Cửu Thiện về Yến Thành, vì

Khương Lăng đã tốt nghiệp và trở về đây công tác. Công việc của cậu chủ yếu

trên máy tính, chỉ cần có laptop và mạng internet là giải quyết được.

Khương Lăng rất thích sự dứt khoát, nhanh nhẹn này của cậu. Từ hồi cấp 2 cậu

đã thế, tuy hay bám theo cô nhưng khi cô làm việc là cậu ngoan ngoãn tránh

sang một bên. Khi cần, chỉ một câu nói của cô là cậu có mặt ngay không nề

hà. Cậu từng giúp tìm cha mẹ cho bé Tiểu Dũng nhờ am hiểu phương ngôn,

giúp khoanh vùng hung thủ sát hại cảnh sát ma túy, thậm chí chủ động đóng

giả thầy bói để lừa ông bà nội Tiểu Vũ từ bỏ quyền nuôi cháu.

Trong 3 năm cô học thạc sĩ, Lương Cửu Thiện cũng giúp cô rất nhiều trong

việc phân tích số liệu cho luận văn và báo cáo về hệ thống cảnh báo tội phạm.

Cô cảm thấy cậu em trai này thực sự rất hữu dụng. Năm xưa cô kéo cậu một

cái để tránh tai ương tù tội, không ngờ giờ đây chính cô lại là người được

hưởng lợi.

Nghĩ đến đây, Khương Lăng vỗ vai Lương Cửu Thiện: “Cục trưởng đã phê chuẩn

đề xuất của chị, em sẽ gia nhập chuyên án tổ với tư cách chuyên gia kỹ thuật.

Yên tâm, phá được án sẽ có tiền thưởng”

Lương Cửu Thiện cười: “Được, vậy em nhất định phải lấy được khoản tiền

thưởng này”

Thời gian gấp rút, Khương Lăng nhanh chóng vào trạng thái làm việc, đứng

trước bảng trắng sắp xếp lại mạch phác họa tâm lý. Các thành viên trong tổ

cũng thu lại nụ cười, nghiêm túc ngồi vào bàn họp.

Lương Cửu Thiện ngồi xuống, cẩn thận đặt chiếc balo căng phồng lên bàn, ánh

mắt trong veo dõi theo từng cử động của Khương Lăng, chuyên chú và trầm

tĩnh.