Khương Lăng cầm bút dạ, chấm một điểm đậm lên bảng trắng: “Dựa trên phân

tích vừa rồi của Cửu Thiện về ‘chìa khóa điện tử’ – tức là lỗ hổng phân quyền,

chúng ta sẽ đưa đặc điểm hành vi kỹ thuật của tội phạm vào bản phác họa.

Đây rất có thể là mấu chốt để tóm được cái đuôi của hắn”

Tinh thần mọi người đều phấn chấn. Lý Chấn Lương lập tức cầm bút chuẩn bị

ghi chép.

“Đầu tiên là sở thích kỹ thuật,” giọng Khương Lăng rành mạch, xuyên thấu

không gian, “Kẻ này tuyệt đối không phải loại hacker ‘phá hoại’ thích khoe mẽ

kỹ năng hay làm tê liệt hệ thống để chứng tỏ bản thân. Thủ pháp của hắn

chính xác và thực dụng, chỉ lợi dụng những điểm yếu sẵn có của hệ thống

ngân hàng như mật khẩu mặc định, giao thức xác thực yếu, quản lý phân

quyền hỗn loạn. Hắn giống như một”

“. Giống như một tên trộm,” Lương Cửu Thiện tiếp lời đúng lúc, “Hắn bỏ công

sức, kiên nhẫn trong đêm khuya thanh vắng, dùng chùm chìa khóa trộm được

để thử mở từng cánh cửa ngân hàng. Thấy cánh cửa nào mở được thì lẻn vào,

lấy thứ mình muốn rồi lặng lẽ rời đi”

Cậu dừng lại một chút rồi bổ sung: “Mục đích của hắn rất đơn thuần, chính là

tiền. Hắn thực ra cũng sợ bị phát hiện nên mỗi lần không dám lấy nhiều. Loại

người này rất thực dụng nhưng lại càng ẩn mình kỹ hơn, khó bị phát hiện hơn”

Thư Sách

Khương Lăng nhìn Lương Cửu Thiện với ánh mắt tán thưởng: “Cửu Thiện ví von

rất hình tượng. Thực dụng, hiệu quả cao, mục đích rõ ràng, tránh né mọi rủi ro

không cần thiết”

Lý Chấn Lương bừng tỉnh: “Cửu Thiện nói vậy thì tôi hiểu rồi! Lỗ hổng ngân

hàng giống như một cánh cửa quên khóa, còn tên này giống như kẻ nhặt được

chùm chìa khóa rồi đi rình mò khắp nơi, thấy cơ hội là thử từng cái, mở được là

vào trộm đồ”

Khương Lăng đổi bút đỏ, khoanh tròn vào những điểm “thao tác bất thường”

đã ghi chép trước đó: “Tổ kỹ thuật của Lý Bân nhắc đi nhắc lại một hiện tượng:

Sau khi thực hiện chuyển khoản hoặc rút tiền tại các thiết bị đầu cuối bị coi là

‘bàn đạp’, nhật ký hậu đài luôn lưu lại một vài động tác nhỏ rất tinh vi, tưởng

chừng vô hại như thử xóa một đoạn nhật ký tạm thời hoặc sửa đổi một tham

số cấu hình không quan trọng. Những động tác này thường không triệt để,

thậm chí thất bại và hệ thống tự động khôi phục”

Lưu Hạo Nhiên suy tư: “Đây là. muốn dọn dẹp hiện trường? Xóa dấu vết?”

“Không sai,” Khương Lăng khẳng định, “Điều này cho thấy hắn có ý thức phản

trinh sát, biết thao tác sẽ lưu lại dấu vết nên theo bản năng muốn che giấu.

Nhưng vấn đề ở chỗ”

Lương Cửu Thiện nhàn nhạt nói: “Những động tác nhỏ này của hắn không hề

cao tay, thậm chí có phần vụng về. Nếu không thì cảnh sát Lý Bân đã không

tìm được nhiều dấu vết thừa thãi để truy vết đến thế”

Lý Chấn Lương tiếp lời ngay: “Chứng tỏ năng lực kỹ thuật của hắn không phải

hàng đầu. Hắn hiểu nguyên lý, biết cần phải làm gì, nhưng có thể bị hạn chế

bởi môi trường thao tác thực tế (như thời gian gấp gáp) hoặc công cụ trong

tay, mức độ thâm nhập vào hệ thống cụ thể có hạn, dẫn đến việc không thể

thực hiện hoàn hảo việc xóa dấu vết, ngược lại thành ‘vẽ rắn thêm chân'”

Chu Vĩ xuất thân trinh sát binh, tuy không rành kỹ thuật máy tính nhưng hiểu

về kỹ thuật phản trinh sát: “Chấp niệm phản trinh sát lớn hơn năng lực thực tế,

có chút mùi vị ‘lạy ông tôi ở bụi này’. Điều này vô tình bộc lộ sự căng thẳng và

thiếu tự tin trong nội tâm hắn. Nên Lương Tử nói đúng, tên này không phải cao

thủ máy tính gì ghê gớm”

Khương Lăng hướng ánh mắt về mấy bản sao mờ nhạt của nhật ký thao tác

nội bộ ngân hàng dán trên bảng, ngón tay chỉ vào vài chỗ: “Mọi người xem

những chữ ký của nhân viên thao tác này, không phải chữ ký tay mà là dấu ID

nhân viên do hệ thống tự động ghi lại. Nhìn kỹ những chữ ký liên quan đến các

giao dịch khả nghi này, so sánh với giao dịch bình thường, mọi người có phát

hiện gì không?”

Lương Cửu Thiện đứng dậy, bước đến gần quan sát kỹ, rồi đáp: “Ừm, cách tổ

hợp ký tự có chút gượng gạo, giống như tiện tay gõ bừa cho nhanh”

Cậu quay lại chỉ vào một chỗ: “Nhìn cái này, hậu tố của ID nhân viên bình

thường phải tuân theo quy tắc như ‘_OP’ hoặc ‘_USER’. Nhưng ở đây, khoảng

cách giữa dấu gạch dưới và ký tự rõ ràng rộng bất thường, giống như ai đó tiện

tay gõ thêm một dấu cách hoặc một ký tự vô nghĩa sau ID rồi mới bổ sung hậu

tố”

Những thuật ngữ kỹ thuật quá chuyên sâu mọi người không hiểu, Lương Cửu

Thiện cố gắng tìm từ ngữ thích hợp: “Có chút cẩu thả, thậm chí mang vẻ tùy

tiện, không để tâm. Nói cách khác, giống như bắt anh ký tên vào giấy tờ nhưng

anh lại nguệch ngoạc vài nét như vẽ bùa. Phân tích từ góc độ tâm lý học thì”

Lý Chấn Lương, người chuyên tâm nghiên cứu phân tích bút tích mấy năm nay,

lập tức tiếp lời: “Điều này đại biểu cho sự ngạo mạn, thậm chí là đắc ý trong

nội tâm đối phương. Hắn đang cười nhạo! Cười nhạo hệ thống ngân hàng này

sơ sài và ngu xuẩn, chỉ cần lừa gạt qua loa là được, dù sao cũng chẳng ai nhìn

thấu”

Mắt Lưu Hạo Nhiên sáng lên: “Đúng! Hắn không chỉ trộm tiền mà còn coi đây

là một trò chơi trí tuệ, một sự trả thù và chế giễu đối với hệ thống ngân hàng

cùng những kẻ quản lý ngu ngốc. Tâm lý này, kết hợp với thủ pháp lợi dụng lỗ

hổng nội bộ thay vì tấn công từ bên ngoài, chứng tỏ hắn cực kỳ am hiểu hệ

thống nội bộ nhưng lại mang một nỗi. oán hận?”

Cười nhạo, oán hận?

Cả phòng chìm vào trầm tư ngắn ngủi.

Khương Lăng hít sâu một hơi, cầm bút dạ vẽ một vòng tròn lớn giữa bảng

trắng: “Tổng hợp tất cả thông tin, cập nhật phác họa tâm lý tội phạm”

“Phác họa cốt lõi: Nam giới, độ tuổi điều chỉnh lên 28-40 tuổi. Lý do tôi nâng

trần độ tuổi là vì sự am hiểu tường tận của hắn đối với quy trình nghiệp vụ

quầy giao dịch đời đầu, cấu trúc hệ thống hậu đài, và đặc biệt là những lỗ

hổng quản lý tồn đọng lâu năm. Mức độ quen thuộc này đòi hỏi thời gian thẩm

thấu và trải nghiệm thực tế, không thể có được qua tiếp xúc ngắn hạn hay

quan sát bên ngoài”

“Kẻ này có khả năng cực cao từng là nhân viên nội bộ ngân hàng, ưu tiên xem

xét các vị trí kỹ thuật hoặc quản lý quầy giao dịch. Hắn tinh thông các thao tác

hệ thống nội bộ cụ thể, nắm chắc lỗ hổng quy trình và sự hỗn loạn trong quản

lý phân quyền, chứ không phải kỹ thuật lập trình hay hacker thuần túy”

“Kẻ này có thể vì nguyên nhân nào đó mà sinh ra oán hận mãnh liệt với ngân

hàng: bị xử phạt nghiêm khắc hoặc sa thải do sai sót công việc; bị chèn ép, cô

lập lâu ngày sinh ra uất ức thất bại; hoặc năng lực kỹ thuật/đề xuất cải cách bị

cấp trên bảo thủ phớt lờ. Oán khí tích tụ khiến hắn sử dụng vũ khí quen thuộc

nhất của mình – chính là lỗ hổng hệ thống – để trả thù chính xác và trục lợi.

Hắn coi phạm tội là sự giải tỏa trí tuệ và thanh toán nỗi nhục cũ, vì thế mới lộ

ra cảm giác ưu việt và chế giễu ngầm trong quá trình thao tác”

Hình dáng kẻ phạm tội hiện lên rõ ràng chưa từng thấy.

Một kẻ vặn vẹo vì oán hận, nhưng lại cực kỳ bình tĩnh, giảo hoạt, am hiểu sâu

sắc các quy tắc ngầm trong nội bộ ngân hàng.

Lý Chấn Lương xoa tay phấn khích: “Tổ trưởng, vậy bây giờ chúng ta”

Tư duy của Khương Lăng rất rõ ràng: “Lập tức rà soát mục tiêu! Trọng điểm là

tất cả các tổ chức ngân hàng tại Yến Thành và các huyện thị lân cận (bao gồm

ngân hàng quốc doanh, tín dụng địa phương, ngân hàng thương mại cổ phần).

Rà soát trong vòng 3 năm trở lại đây các đối tượng: nhân viên bị sa thải hoặc

từ chức do vi phạm quy định nội bộ, mắc lỗi lớn hoặc xung đột với cấp trên;

nhân viên kỹ thuật bảo trì bị gạt ra bên lề; giao dịch viên nòng cốt; quản lý

quầy. Đặc biệt chú ý những kẻ khi nghỉ việc mang tâm lý bất mãn, hoặc những

cán bộ trung cấp có nền tảng kỹ thuật, tính cách quái gở”

Tổ phác họa tâm lý lập tức chuyển sang trạng thái vận hành tốc độ cao.

Chu Vĩ nhấc điện thoại liên hệ bộ phận hồ sơ nhân sự của Cục xin chi viện. Lưu

Hạo Nhiên và Lý Chấn Lương chia nhau sắp xếp thông tin nhân viên ngân hàng

hiện có, đồng thời lên danh sách yêu cầu các ngân hàng cung cấp khẩn cấp.

Lương Cửu Thiện ngồi yên lặng ở một góc, mở chiếc laptop IBM ThinkPad 760

mang theo bên mình. Ánh sáng xanh từ màn hình hắt lên khuôn mặt cậu.

Cậu mở một tệp tin mã hóa chứa danh sách các công ty đối tác thuê ngoài

của một số tổ chức tài chính địa phương mà cậu từng nghiên cứu. Ngón tay

lướt nhanh trên trackpad, cậu sàng lọc các công ty và nhân viên liên quan đến

bảo trì hệ thống nội bộ, phát triển phần mềm, cung cấp thiết bị cho ngân hàng.

Cậu hơi nhíu mày, ánh mắt chuyên chú, như thể mọi ồn ào xung quanh đã biến

mất, chỉ còn lại dòng dữ liệu nhảy múa trước mắt.

Khương Lăng bước đến bên cạnh, không làm phiền mà chỉ nhẹ nhàng đặt một

cốc trà nóng trong tầm tay cậu. Hơi nước bốc lên làm mờ một góc màn hình.

Lương Cửu Thiện ngẩng đầu, bắt gặp ánh mắt Khương Lăng, hạ giọng giải

thích: “Chị Lăng, em đang lọc danh sách các bên bảo trì thuê ngoài. Bộ phận

tin học của ngân hàng làm ăn tắc trách, người của công ty thuê ngoài có nhiều

cơ hội tiếp xúc với quyền hạn cốt lõi hơn, khả năng lợi dụng lỗ hổng lớn hơn”

Khương Lăng nhìn lướt qua màn hình: “Cửu Thiện, chỉ có danh sách thôi chưa

đủ, chúng ta cần bằng chứng trực tiếp hơn. Nếu đối phương dùng ‘chìa khóa

điện tử’ ăn trộm, thì việc hắn mở cửa, đóng cửa, lấy đồ chắc chắn sẽ để lại dấu

vết trên ‘ổ khóa’ và ‘chìa khóa’. Em có cách nào tìm ra những dấu vết đó

không?”

Mắt Lương Cửu Thiện vụt sáng như sao trời.

Cậu đóng tệp danh sách, thao tác vài cái gọi ra cửa sổ dòng lệnh phức tạp:

“Có thể! Chị Lăng, cho em một đường dây mạng và quyền truy cập vào cơ sở

dữ liệu nhật ký hậu đài của ngân hàng. Không cần bắt quả tang hắn xâm nhập

thời gian thực, cái đó quá khó. Chúng ta đổi tư duy: Giống như kiểm toán vậy,

đi lục lại tất cả lịch sử ‘mở cửa’ của hắn trong quá khứ!”

Nghe Lương Cửu Thiện nói có thể làm được, Khương Lăng phấn chấn kéo tay

cậu: “Đi! Chị đưa em sang tổ kỹ thuật. Chỗ Lý Bân có đường mạng và quyền

truy cập rồi. Có nhân tài máy tính như em tham gia, vụ án này có hy vọng rồi”

Được Khương Lăng nắm tay kéo đi, hơi ấm từ bàn tay cô khiến má Lương Cửu

Thiện hơi nóng lên. Bao năm qua, càng hiểu cô, cậu càng ngưỡng mộ cô sâu

sắc. Được cô chấp nhận, tin tưởng và nhờ cậy khiến lòng cậu vui sướng như

nước sôi sùng sục.

202-chung-cu-2.html]

“Đợi chút, đợi chút, để em tắt máy đã,” Lương Cửu Thiện vừa thao tác vừa nói,

“Chị Lăng đừng vội. Nhạn bay qua còn để lại tiếng, huống chi là internet với trí

nhớ siêu phàm. Để em nghĩ cách lôi bằng chứng ra trước đã”

Khương Lăng không giục nữa, kiên nhẫn đợi Lương Cửu Thiện tắt máy, cất

laptop vào balo rồi mới cùng cậu sang tổ kỹ thuật.

Lý Bân bên tổ kỹ thuật đang sứt đầu mẻ trán, thấy Lương Cửu Thiện đến thì

như bắt được vàng, vội vàng kéo cậu ngồi xuống trước máy tính: “Đến đây, đến

đây, cậu thao tác đi”

Các nhân viên kỹ thuật xúm lại phía sau Lương Cửu Thiện, muốn học hỏi cách

tìm dấu vết tội phạm trên mạng. Khi bàn về chuyên môn, Lương Cửu Thiện tự

tin và chắc chắn, cả người tỏa sáng lấp lánh.

“Hắn trộm chìa khóa để mở cửa trộm đồ ở các thời điểm và địa điểm khác

nhau đúng không? Nhật ký nguyên thủy của ngân hàng giống như băng ghi

hình camera giám sát khắp tòa nhà vậy, ghi lại mỗi cánh cửa bị mở bởi chìa

khóa nào vào lúc nào, mở bao lâu, làm gì bên trong. Nhưng băng ghi hình quá

nhiều, chất thành núi, người xem cả đời cũng không hết”

Lương Cửu Thiện vừa gõ phím thoăn thoắt gọi các đoạn mã công cụ (script)

cần thiết, vừa giải thích với tốc độ cực nhanh:

“Cách của em là thiết kế vài lớp lưới lọc.

Lớp lưới 1: Thời gian. Lọc và giữ lại tất cả nhật ký đăng nhập trong vòng 30

phút trước và sau thời điểm xảy ra vụ án.

Lớp lưới 2: Địa điểm. Khoanh vùng tất cả mã số thiết bị đầu cuối và máy chủ

liên quan nơi xảy ra các giao dịch chuyển khoản bất thường.

Lớp lưới 3 – Quan trọng nhất: Chìa khóa bất thường. Chuyên lọc ra những hành

vi đăng nhập sử dụng tài khoản dùng chung quyền hạn cao, tài khoản mật

khẩu mặc định, hoặc sử dụng giao thức xác thực phi tiêu chuẩn. Đặc biệt chú

ý những trường hợp thiết bị đầu cuối ở trạng thái vật lý là nhàn rỗi, bảo trì,

thậm chí tắt máy nhưng hệ thống vẫn ghi nhận có đăng nhập”

Ngón tay cậu gõ mạnh phím Enter. Màn hình lập tức cuộn trôi điên cuồng

những dòng nhật ký dày đặc, tốc độ nhanh đến hoa mắt.

Lương Cửu Thiện nhìn chằm chằm màn hình, quay lại nói với các nhân viên kỹ

thuật: “Việc này giống như dùng chương trình quét nhanh qua kho video giám

sát khổng lồ, chuyên nhặt ra những đoạn băng ghi hình vào lúc nửa đêm

không nên có người đi làm, tại những văn phòng lẽ ra phải khóa cửa hoặc

không có người, lại có kẻ cầm chiếc chìa khóa vạn năng không nên xuất hiện ở

đó, nghênh ngang mở cửa đi vào. Chỉ cần hắn dùng chìa khóa trộm được, chắc

chắn sẽ lưu lại hình bóng trong đoạn ghi hình này!”